Hoofdhuidkoeling,
 haarkoeling,
ijsmuts,
 coldcap.

Vele benamingen voor de kap die wordt gebruikt om haaruitval door chemotherapie te voorkomen.
Maar wat is het eigenlijk?
Hoofdhuidkoeling is het koelen van de hoofdhuid met een koude hoofdkap.
De temperatuur van de hoofdhuid neemt hierdoor af tot ongeveer 15-25˚C.

 

Hoe werkt hoofdhuidkoeling?
Haaruitval wordt veroorzaakt doordat haarcellen door de medicijnen (cytostatica) worden beschadigd. Koeling van de hoofdhuid zorgt ervoor dat de doorbloeding van de haarwortels in de hoofdhuid vermindert en de stofwisseling verlaagt. Beschadiging van de haarwortels wordt hierdoor beperkt.

Hoe wordt hoofdhuidkoeling toegepast?
Hoofdhuidkoeling wordt toegepast door vóór, tijdens en na de toediening van de chemotherapie een koelkap op het behaarde hoofd te plaatsen. Deze kap is met slangen verbonden aan het koelapparaat en wordt gekoeld door koelvloeistof. De patiënt is ongeveer twee uur langer in het ziekenhuis aanwezig dan wanneer geen hoofdhuidkoeling wordt toegepast.

Hoe wordt de koeling verdragen?
Over het algemeen wordt hoofdhuidkoeling goed verdragen. Vooral de eerste tien tot vijftien minuten worden als koud en onaangenaam ervaren. Soms treedt hoofdpijn op, maar die kan meestal goed met een pijnstiller behandeld worden. Andere bijwerkingen treden nauwelijks op en zijn niet ernstig.

Succes

Haaruitval door chemotherapie kan door hoofdhuidkoeling vaak voorkomen of verminderd worden. Meerdere onderzoeken hebben dit bewezen. Vaak treedt er ondanks hoofdhuidkoeling toch altijd enige haaruitval op. De kans op succes is afhankelijk van het soort chemotherapie.

Nederlandse onderzoeksresultaten laten zien dat het succespercentage varieert van 10 tot 90%, met een gemiddelde van 50%. 

Hoofdhuidkoeling kan bij alle soorten kanker toegepast worden, met uitzondering van kwaadaardige bloed- en lymfklierziekten zoals leukemie.

Resultaten

Veel Nederlandse ziekenhuizen houden nauwkeurig de resultaten bij. Deze worden in het Integraal Kankercentrum Nederland verzameld waardoor patiënten goed geïnformeerd kunnen worden over de kans van slagen bij een bepaald soort chemotherapie. 

Bekijk de succes % bij veel voorkomende soorten chemotherapie.

Staat de kuur die u zoekt er niet tussen? Neem dan gerust contact met ons op want misschien zijn er inmiddels voldoende patiënten met die chemo behandeld.

Risico's

De hoeveelheid chemotherapie die in de hoofdhuid terecht komt,
vermindert door hoofdhuidkoeling,
 maar wordt niet nihil.
Hierdoor bestaat er theoretisch een kans dat tumorcellen die zich al in de hoofdhuid bevinden, minder goed ‘aangepakt’ worden door de chemotherapie dan tumorcellen buiten de hoofdhuid (waar niet gekoeld wordt).
In de praktijk werden hoofdhuid metastasen (uitzaaiingen in de hoofdhuid) na hoofdhuidkoeling gedurende tientallen jaren hoofdhuidkoeling zelden beschreven en bleken slechts tweemaal echt nadelig. Bij zeer uitvoerig onderzoek bij borstkanker bleek hoofdhuidkoeling absoluut veilig.

80% heeft geen hoofdpijn
13% heeft soms lichte hoofdpijn
7% heeft matige tot ernstige hoofdpijn
minder dan 10% staakt de hoofdhuidkoeling

Iets voor mij?

Om de kans op haarbehoud in te schatten bij hoofdhuidkoeling,
is de soort en de dosis chemotherapie van belang.
Er zijn middelen waarbij ook zonder hoofdhuidkoeling weinig of geen
haaruitval optreedt, maar bepaalde soorten chemotherapie leiden bij
vrijwel iedereen tot volledige haaruitval.

Voor een schatting van de kans op haaruitval in uw geval, ga naar de keuzehulp.

Hoofdhuidkoeling wordt in Nederland in bijna alle  ziekenhuizen toegepast.

Kijk in het overzicht welke ziekenhuizen hoofdhuidkoeling aanbieden.

Of hoofdhuidkoeling in een bepaald ziekenhuis wordt toegepast,
is op te vragen bij de dagbehandeling oncologie van het betreffende ziekenhuis. 

 

Meer informatie